Le Catto Bottate
[Conto. Texto Complete.]
- Charles Perrault, Contos de mi matre Oca, « Le Catto Bottate », traducite per Melvin Doucet.
Un molinero legava a su tres infantes solmente su molino a vento, su asino e su catto. Le distribution era facite rapidemente, ni le notario ni le procurator era appellate proque illes haberea immediatemente exhaurite le patrimonio. Le plus vetere fratre obteneva le molino, le secunde le asino e le plus juvene solmente le Catto. Ille non poteva consolar se de haber un si magre hereditage: « Mi frates, » diceva ille, « potera ganiar lor vita honestemente per laborar conjunctemente; quanto a me, quando io habera mangiate mi catto e fabricate un manichetto con su pelle, io debera morir de fame. »
Le Catto, que previemente fingeva de non comprender iste parolas, le diceva con un aere calme e seriose: « Non sia affligite, mi maestro, vos debe simplemente dar me un sacco e facer fabricar pro me un par de bottas pro ir in le boscages, e assi vos videra que vos non es si infortunate que vos crede. » Ben que le maestro del Catto non pensava multo de isto, ille le habeva vidite ager con tante astutia pro attrappar mures e rattos, per exemplo quando ille se suspendeva per le pedes o se celeva in farina pro facer le morte, que le maestro non perdeva le sperantia de esser salvate de su miseria.
Quando le Catto obteneva lo que ille habeva requestate, ille se poneva le bottas valentemente, e al poner se le sacco circa le collo, ille sasiva le cordones con su patas anterior e se iva a un coniliera con numerose conilios.
Ille placiava residuos de frumento e cardos in su sacco, e cubante se como si ille era morte, ille attendeva que un juvene conilio naive entra in su sacco pro mangiar su contento.
Ille era a pena cubate que ille obteneva lo que ille voleva: un juvene conilio inattentive entrava, e le maestro Catto lo sasiva e occideva sin misericordia per tirar le cordones.
Multo fer de su preda, ille se iva visitar le rege e requestava de parlar con ille.
Le Catto era conducite al camera de Su Majestate ubi, al entrar, ille faceva un grande reverentia al soverano e diceva:
« Ecce, sire, un conilio de coniliera que senior le marchese de Carabas (isto era le nomine que ille imaginava pro su maestro) me ha incargate de presentar a vos in su nomine. »
« Dice a tu maestro, » respondeva le rege, « que io so grate e contente de su presente. »
Un altere vice, ille iva celar se in un campo de frumento, tenente de nove su sacco aperte, e quando duo perdrices entrava in illo, ille tirava le cordones e attrappava le duo.
Postea, ille iva presentar los al rege, como ille habeva facite con le conilio salvage.
Le rege acceptava le perdrices con multe placer e ordinava que on le servi un bibita.
Durante duo o tres menses, ille continuava assi a occasionalmente apportar predas chassate per su maestro.
Un die quando ille apprendeva que le rege debeva ir promenar se al bordo del riviera con su filia, le plus belle princessa del mundo, ille diceva a su maestro:
« Si vos accepta sequer mi consilio, vostre fortuna es jam facite: toto que vos debe facer es baniar vos in le riviera al loco que io vos indicara, e postea lassar me ager. »
Le marchese faceva lo que su catto recommendava, ben que ille non era certe del objectivo.
Durante que ille se baniava, le rege passava e le Catto subito critava de tote su fortia: « Adjuta! Adjuta! Le marchese de Carabas se es necante! »
Al audir isto, le rege sortiva le testa per le porta del cochi, e al recognoscer le Catto que le apportava predas tante vices, ille ordinava su guardas de rapidemente succurrer le marchese de Carabas.
Durante que illes tirava le povre marchese del riviera, le Catto se approximava del cochi e diceva al rege que quando su maestro se baniava, alicun banditos veniva prender su vestimentos ben que ille critava a lor presentia de tote su fortia; [in facto] le astute catto los habeva celate sub un grosse petra.
Immediatemente le rege ordinava su officieros de guardaroba de querer un de su plus belle vestimentos pro senior le marchese de Carabas.
Le rege era extrememente raffinate, e proque le belle habito que ille veniva de reciper poneva su bon apparentia in valor (proque ille era belle e ben constitute), le filia del rege le trovava ben de su gusto; si tosto que ille la jectava duo o tres reguardos multo respectuose e un poco tenere, illa se inamorava follemente de ille.
Le rege requesteva que ille monta in su cochi e prende parte in le promenada.
Le Catto, multo contente de vider que su plano comenciava a succeder, iva ambular ante totes, e incontrante paisanos que falcava le frumento ille les diceva: « Bon gente que falca le frumento, si vos non dice al rege que iste prato pertine al marchese de Carabas, vos sera hachate finemente como pâté! »
Le rege non oblidava de demandar al falcatores a qui le prato pertineva: « Illo pertine a nostre senior le marchese de Carabas », illes respondeva insimul, proque le menacia del Catto les faceva timor.
« Vos ha hic un belle patrimonio, » diceva le rege al marchese.
« Vos vide, sire, iste prato produce omne anno sin falta un recolta abundante. »
Le maestro Catto, que ancora ambulava avante, incontrava recoltatores e les diceva: « Bon gente que recolta, si vos non dice que tote iste frumentos pertine a senior le marchese de Carabas, vos sera hachate finemente como pâté! »
Le rege passava momentos plus tarde e demandava a qui iste frumentos pertineva: « Illos pertine a senior le marchese de Carabas », le recoltatores respondeva; e le rege era multo contente de isto con le marchese.
Le Catto, que ambulava ante le cochi, diceva semper le mesme cosa al gente que ille incontrava, e le rege era stupefacite per le grande possessiones del senior le marchese de Carabas.
Le maestro Catto arrivava finalmente a un belle castello del qual le maestro era le plus ric ogro que existeva; proque tote le terras que le rege habeva passate dependeva de iste castello.
Le Catto, que se assecurava de informar se super le ogro e lo que ille sapeva facer, requestava de parlar con ille, arguente que ille non voleva passar tanto presso le castello sin haber le honor de le presentar su respectos.
Le ogro le recipeva tanto civilmente que un ogro lo pote, e faceva apportar un sede pro ille.
« On me assecurava, » diceva le Catto, « que vos ha le poter de transformar vos in multe sortas de animales; que vos pote, per exemplo, transformar vos in un lion o elephante. »
« Isto es ver, » respondeva le ogro bruscamente, « e pro monstrar lo a vos, vos va vider me devenir un leon. »
Le Catto era tanto terrificate vidente un leon que ille saltava subito super le guttieras, con difficultate e periculo a causa de su bottas, le quales era inutile pro ambular super tegulas.
Un poco plus tarde, le Catto videva que le ogro habeva lassate su prime forma e descendeva, confessante que ille habeva habite multe timor.
« On me tamben assecurava, » diceva le Catto, « ma io non lo pote creder, que vos ha tamben le poter de transformar vos in plus micre animales, tal como un ratto o un mure; io admitte que io pensa isto completemente impossibile. »
« Impossibile! » continuava le ogro; « vos va vider. »
E al mesme tempore, ille se transformava in un mure currente super le solo.
Si tosto que le Catto lo videva, ille saltava super illo e lo mangiava.
Intertanto, le rege, que videva le belle castello del ogro quando ille passava, voleva entrar.
Al audir le ruito del cochi que era passante le ponte levatori, le Catto curreva foras e diceva al rege:
« Que Vostre Majestate es le benvenite in iste castello del senior le marchese de Carabas! »
« Como, senior le marchese, » exclamava le rege, « iste castello etiam es le vostre! Il ha nulle cosa plus belle que iste corte e le edificios circa illo; vamos vider intra, si il vos place. »
Le marchese dava su mano al juvene princessa e, sequente le rege que montava primo, illes entrava in un grande sala ubi illes trovava un splendide banchetto que le ogro habeva facite preparar pro su amicos, le quales debeva venir iste mesme die ma non osava entrar a causa del rege.
Le rege, incantate per le bon qualitates del senior le marchese de Carabas como su filia que era follemente inamorate con ille, e vidente su ricchessas, le diceva, post haber bibite cinque o sex vitros: « Il depende unicamente de vos, senior le marchese, de devenir mi filio affin. »
Le marchese, facente grande reverentias, acceptava le honor que le rege accordava e le mesme die sposava le princessa.
Le Catto deveniva un grande senior e non curreva plus post le mures, excepte pro diverter se.